Balikçi Barinaklari Yönetmeliği

[Anıl ÜNALAN]

Amaç ve Kapsam

Madde 1- Bu Yönetmelik, balıkçı barınaklarının yer seçimi ve tespiti ile özellikleri, inşaatı tamamlanan balıkçı barınaklarının kiralama, işletme esas ve usulleri, işletmecilerin uygulaması gereken işlem ve tedbirleri, barınaktan yararlanan gemilerin ödemeleri gereken ücret miktarı ve ücretin tahsil şekli, barınağın bakım ve onarımı ile üst yapının gerçekleştirilmesi hususlarında uygulanacak esasları belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.

Hukuki Dayanak

Madde 2- Bu Yönetmelik, Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 3046 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen;

Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,

İl ve İlçe Müdürlüğü: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerini,

Balıkçı Gemisi: Tonajı ve tipi ne olursa olsun, denizlerde ve içsularda su ürünlerinin avlanmasında, üretim, yetiştirme ve istihsalinde, araştırmasında, naklinde ve işlenmesinde kullanılan motorlu ve motorsuz yüzer vasıtaları,

Balıkçı Barınağı: Her türlü balıkçı gemilerine hizmet vermek maksadı ile mendireklerle korunmuş, yeterli havuz ve geri saha ile barınacak gemilerin manevra yapabilecekleri su alanı ve derinliğe sahip, yükleme, boşaltma, bağlama rıhtımları ile suyu, elektriği, ağ kurutma sahası, satış yeri, idare binası, ön soğutma ve çekek yeri bulunan, büyüklüğüne ve sağladığı imkanlara göre balıkçı limanı, barınma yeri veya çekek yeri olarak adlandırılan kıyı yapılarını,

Balıkçı: Ticari amaçla deniz ve içsularda su ürünleri istihsal eden kaptan, balıkçı reisi, balıkçı ve tayfa gibi gerçek kişiler ile tüzel kişileri, bunların ortak ve çalışanları ile su ürünleri yetiştiricilerini,

Barınak İşletmecisi: (20 Mart 1999 tarih ve 23645 Resmi Gazete’de ilan edilen değişik şekli)

Barınağı kiralayarak veya 6237 sayılı Limanlar İnşaatı Hakkında Kanun çerçevesinde geçici olarak ya da Bakanlar Kurulu Kararı ile kesin devir almak suretiyle işletme ve idaresinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişileri

ifade eder,

[Anıl ÜNALAN]

Sınıflandırma

Madde 4- Balıkçı barınakları sağladıkları imkanlara, barındırdığı gemi sayısı ve büyüklüğüne göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır.

a) Balıkçı Limanı; her boy ve her su kesimindeki balıkçı gemilerine hizmet vermek maksadı ile mendireklerle korunmuş, yöre balıkçılarının ihtiyacına yetebilecek kadar havuz ve geri alana sahip, yükleme, boşaltma, bağlama rıhtımları ile suyu, elektriği, ağ kurutma sahası, satış yeri, idare binası, balıkçı gemilerinin ihtiyacını karşılayacak akaryakıt pompası, ön soğutma ve çekek yeri bulunan kıyı yapısıdır.

b) Barınma yeri; çeşitli boy ve su kesimindeki balıkçı gemilerinin kötü hava şartlarında barınmaları maksadıyla mendireklerle çevrilmiş bulunan ve barınacak gemilerin manevra yapabilecekleri kadar su alanı ve derinliğe sahip, faydalanan gemilerin demirlenerek veya bağlanarak belli zamanlarda konakladıkları, önemli bir alt ve üst yapısı bulunmayan kıyı yapısıdır.

c) Çekek yeri; balıkçı barınakları içerisinde veya dalga tesiri olmayan koy, göl ve nehirlerde balıkçı gemilerinin bakım ve onarımlarının yapılabilmesi için karaya alınmalarına imkan sağlayan, teçhizatı bulunan ve karaya alındıktan sonra da bakım ve onarım çalışmalarına yetecek kadar kumsal veya betonlanmış meyilli alana sahip olan kıyı yapısıdır.

[Anıl ÜNALAN]

Yer Tespiti

Madde 6- (Maddenin 5 Haziran 2002 tarih ve 24776 sayılı Resmi Gazete’de ilan edilen değişik şekli)

Balıkçı barınaklarının yapımına ilişkin talepler Bakanlığa bildirilir. Bu talepler; yörenin su ürünleri potansiyeli ve üretimi, balıkçı ve balıkçı gemisi sayısı, diğer barınaklara ve kültür balıkçılığı üretim alanlarına olan uzaklığı, yapılabilir teknik özellikleri, dolgu alan arkasında yer alan kullanım alanı uygunluğu dikkate alınarak değerlendirilir.

Bakanlık uygun görülenleri Fizibilite Raporu ile birlikte Ulaştırma Bakanlığına intikal ettirir. Fizibilite çalışmalarında balıkçı barınağının üretime, değerlendirmeye, pazarlamaya ve ekonomiye yapacağı katkılar incelenir, hesaplanır ve belirtilir.

Ulaştırma Bakanlığınca hazırlanan etüt, proje, plan ve programlar, Bakanlık, Ulaştırma Bakanlığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca oluşturulan bir komisyon tarafından incelenir. Yapımı uygun görülen balıkçı barınakları proje teklifleri, fizibilite etütleri ve ÇED olumlu belgeleri ile birlikte Ulaştırma Bakanlığı tarafından DPT Müsteşarlığına sunulur. DPT Müsteşarlığınca yapımı onaylanan balıkçı barınağı projelerine yatırım programının tarım sektöründe yer verilir ve inşaatları, yıllık yatırım programlarında sağlanan ödeneklerle gerçekleştirilir.

Yatırım plan ve programlarında yukarıda belirtilen kuruluşların olumlu görüşleri olmadan değişiklik yapılamaz.

İmar Planı

Madde 7- Balıkçı barınakları, 3621 sayılı Kıyı Kanununa göre, 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca hazırlanan İmar Planlarının Valiliğin teklife ilişkin gerekçeli görüşü, Bakanlık, DPT Müsteşarlığı, Ulaştırma Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşların olumlu görüşleri alınarak Bayındırlık ve Iskan Bakanlığının onaylaması halinde yapılır

[Anıl ÜNALAN]

Kiralama ve Esas ve Usulleri

Madde 8- (Maddenin birinci fıkrasının, 20 Mart 1999 tarih ve 23645 Resmi Gazete’de ilan edilen değişik şekli)

Balıkçı barınakları sınırları, yüzölçümü, üst yapı tesislerinin gösterildiği vaziyet planıyla birlikte, Bakanlık ile Ulaştırma Bakanlığının olumlu görüşlerine dayanılarak, Maliye Bakanlığınca öncelikle balıkçı barınağının mülki idare sınırları içerisinde bulunan ve ortakları orada ikamet eden, en az altı aydan beri faaliyette bulunan, münhasıran su ürünleri ile iştigal eden ve otuz günlük ilan süresi içerisinde kiralamak için müracaat eden su ürünleri kooperatif veya kooperatif birliklerine, on yıldan az ve yirmi beş yıldan fazla olmamak üzere pazarlıkla kiraya verilir.

Balıkçı barınağının bulunduğu mülki idari sınırları içerisinde birden fazla Su Ürünleri Kooperatifinin olması ve bu kooperatiflerin ayrı ayrı barınak kiralama taleplerinin bulunması halinde, gerekli şartları taşıyan kooperatiflerin aralarında anlaşarak müşterek ve müteselsil sorumlu olarak kiralama istekleri olduğu taktirde, barınak pazarlık usulü ile bu kooperatiflere, aksi taktirde kooperatifler arasında yapılacak ihale ve kiraya verilir. İhalede geçici teminat dışında tahmini bedelin %30 u oranında ek teminat alınır.

Su Ürünleri Kooperatif ve Birlikleri ilan edilen süre içinde kiralama talebinde bulunmadığı veya gerekli şartları taşımadıkları taktirde barınak, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu gereğince Maliye Bakanlığı tarafından gerçek ve tüzel kişilere kiralanmak üzere ihale edilir.

Kiralaması gerçekleştirilen barınağa ait kira sözleşmesine, barınağın sınırlarını, yüzölçümü ve yerleşim durumu gösteren vaziyet planı eklenir.

Kiralanan barınak ve üst yapılar hiç bir şekilde üçüncü şahıslara devredilemez, kiraya verilemez ve bunların kiralanmasında ve işletilmesinde ortak alınamaz Bakanlıktan izin alınmadan şartnamesinde belirtilen amaçlar dışında kullanılmaz, tadil veya tevzi inşaatı yapılamaz .

Balıkçı barınaklarının ilk yıl tahmini kira bedeli, sınıf ve maliyet durumları ile EK-1'de belirtilen kriterlere göre İl Müdürlüklerince tespit ve hesap edilerek Maliye Bakanlığı İl Teşkilatına bildirilir. Bu bedel 2886 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre oluşturulan komisyonca incelenir ve İl Müdürlüğünce belirlenen bedelden az olmamak üzere, yıllık kira bedeli olarak karara bağlanır. Komisyona, kararlara katılmaksızın İl Müdürlüğünce görevlendirilen bir temsilci iştirak eder.

Daha sonraki yıllara ait kira bedeli, Devlet İhaleleri Genelgesinde öngörülen artış oranından az olmamak üzere Maliye Bakanlığınca belirlenir. Bu bedel kiracıya kira dönemi başlangıcından en az 15 gün önce tebliğ edilir.

Kiralamanın bitiminden yeni kiralamaya kadar geçen süre içerisinde barınağın işletme ve idaresi İl Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilir. Bu süre içerisinde mevcut ve geçerli olan barınma ücretleri uygulanır. İşletmeye ilişkin gelirlerden, giderler çıktıktan sonra kalan kısım İl Müdürlüğünce ilgili Maliye birimine yatırılır.

Yeni kiralama işlemlerine, eski kiralama süresinin sona ermesinden dört ay önce başlanılır ve kira süresinin bitimini müteakip istisnai durumlar hariç, iki ay içerisinde sonuçlandırılır.

Kira süresinin sona ermesiyle kiracının tüm hakları sona erer ve yeniden yapılacak kiralamada eski kiracıya herhangi bir öncelik ve tercih hakkı tanınmaz. Kira süresinin sonunda veya kira sözleşmesinin süresinden önce feshi halinde kiracı tarafından hiçbir hak ve tazminat iddiasında bulunulmadan barınak ve üzerindeki tesisler Hazineye teslim edilir.

Kiracı barınakta yapmış olduğu her türlü ek tesis ve onarım giderlerinin ödenmesi için herhangi bir talepte bulunamaz.

[Anıl ÜNALAN]

İşletme Esasları

Madde 9- (Maddenin (h) bendinin, 20 Mart 1999 tarih ve 23645 Resmi Gazete’de ilan edilen değişik şekli)

Barınak işletmecisi, o barınak için özel olarak hazırlanan kira şartnamesinde belirlenen maddelerden ve ayrıca barınağa ait güvenlik, temizlik, bakım ve onarım hizmetleri ile barınaktan yararlananlar arasındaki koordinasyonu sağlamaktan sorumludur. Barınak işletmecisi bu amaçla;

a) Gemilerin uzunluk, genişlik, derinlik ve tipleri ile kullanım durumlarına göre bağlama planı yapar. Bu plana göre, iskelelerdeki bağlama numaralarını dikkate alarak, hangi geminin hangi numaraya bağlanacağı gösterir ve uygular.

b) Gemilerin barınağa giriş, bağlama, kalkış ve çıkışlarını düzenler. Barınaktan sürekli veya geçici olarak yararlanan gemi ve sahibi için gerekli kayıtları tutar.

c) Barınakta huzur, güven ve emniyeti bozan gemiler ve kişileri uyarır ve gerekiyorsa barınak dışına çıkarılmalarını sağlar, bu amaçla kanuni işlemleri yerine getirir.

d) Bakanlıkça tasdik edilen barınma ücret tarifesine uygun olarak tahakkuk ettirilen bedelleri tahsil eder.

e) Gemilerin barınma giriş ve çıkış kontrolü ile emniyetlerinin sağlanmasını temin eder.

f) Karada ve denizde çevre kirliliğini önleyici tedbirleri alır ve aldırır. Barınağın tekne kapasitesini karşılayacak büyüklükte, katı atık, atık yağ, sintine suları ve evsel sularını toplayacak hareketli konteynır bulundurulmasını, bu atıkların çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilmesini veya bertaraf için ilgili yerlere taşınmasını sağlar. Balıkçı gemilerinin bakım ve onarımlarında, çevre ve su kirliliği yaratmayacak malzemelerin kullanımını sağlar.

g) Barınakta meydana gelebilecek kazalar sonucunda denize dökülen katı ve sıvı atıkları toplamak ve denize yayılmasını önlemek için gerekli tedbirleri alır ve aldırır.

h) Barınağın müsait olması halinde, balıkçı gemilerinden başka, kum motorları, nakliye gemileri, yatlar gibi gemilerin ücret karşılığı balıkçı barınağından geçici olarak yararlanmasına izin verir. Bu izin süresi balıkçı gemilerinin barınaktan yararlanmalarını engelleyecek süre ve koşullarda olamaz.

ı) Barınak idare binasının ve üst yapı tesislerinin amaç dışı kullanımına izin vermez ve bu tesislere gerçek balıkçılar dışındaki üçüncü şahısların girmesini engelleyici tedbirler alır.

i) Barınak ve barınakta mevcut üst yapılarda çalışan işçilere çalışma karnesi ile işte giymeleri zorunlu olan özel kıyafetleri sağlar.

j) Barınağın normal çalışma saatlerini, tesisten yaralanacak balıkçıların menfaatine uygun olarak belirler ve İl Müdürlüklerince onaylandıktan sonra uygular. Tatil günleri ve mesai saatleri dışındaki çalışmaların nöbetçi personel tarafından yürütülmesini temin eder.

k) Yukarıda belirtilen hizmetlerin yerine getirilmesi için yeterli sayıda teknik ve idari personeli istihdam eder.

l) Su Ürünleri Kanunu, Yönetmeliği ve Sirküleri uyarınca getirilen yasak, tahdit ve mükellefiyetlere uyumu sağlama açısından gemisinde yasak av, araç, gereç ve su ürünleri bulunduranların barınaktan faydalanmasına izin vermeyerek durumu İl Müdürlüğünce bildirir.

m) Barınaktan karaya çıkarılan su ürünlerinin tür ve miktar üzerinden kayıtlarını tutar.

n) Barınağı, barınağın iç ve giriş kısmının taranması dışında hiçbir surette kum tahliyesi amacıyla kullanamaz, kullandıramaz ve çeşitli ağır vasıtaların rıhtımlarda yükleme, boşaltma yapmasına müsaade etmez.

o) Barınakta yangın, ihbar, söndürme tesisat ve donanımını bulundurur.

Barınaktan Yararlananların Yükümlülükleri

Madde 10- Barınaktan yararlanan gemilerin ve kişilerin yükümlülükleri aşağıda belirtilmiştir.

a) Barınağa giren gemiler ve kişiler, barınakta bulunan hizmet ünitelerinin sahip ve görevlileri, bu Yönetmelik hükümlerine ve bu hükümleri uygulamakla görevli yetkililerin kararlarına aynen uymayı kabul etmek zorundadırlar.

b) Kaptan ve gemi sahipleri, gemilerinde bulunan eşyaların kaybolmaması, çalınmaması veya hasara uğramaması konusunda gerekli tedbirleri almaktan sorumludur. Gerekli hallerde barınak işletmecisi tarafından özel tedbirler alınması istenilebilir.

c) Barınaktan yararlanan bütün balıkçı gemilerinde su ürünleri ruhsat teskerelerinin ve gemi ruhsat numarasının yazıldığı plaka veya işaretlemenin bulunması gerekir. Su ürünleri ruhsat tezkeresi ve plakası olmayan balıkçı gemilerinin barınaktan yararlanmasına ancak, diğer gemilere uygulanan 9 uncu maddenin (h) bendinde ve 11 inci maddede belirtilen şartlar çerçevesinde izin verilir.

[Anıl ÜNALAN]

Ücret

Madde11- (Maddenin 5 Haziran 2002 tarih ve 24776 sayılı Resmi Gazete’de ilan edilen değişik şekli)

Barınma ücreti; balıkçı barınağının kiralanmasını müteakip, İl Müdürlüğü ve barınak işletmecisi tarafından barınağın sınıfı, barınaktan yararlanan gemilerin büyüklüğü, motor gücü, av araç gereç kapasitesi ve avlanma tipi gibi özellikler dikkate alınarak Ek-2’de belirtilen esaslar çerçevesinde belirlenir. Barınak barınma ücreti, Bakanlık tarafından onaylandıktan sonra, kiralama tarihinden geçerli olmak üzere bir yıl süreyle uygulanır. Daha sonraki yıllara ait barınma ücretlerinin tespitinde, barınağın yıllık kira artış oranının tespitindeki hükümler esas alınır. Ücret tarifesi barınak idare binasında görülecek bir yerde ilan edilir. Ücret tespitinde işletmeci ile İl Müdürlüğü arasında anlaşmazlık söz konusu olursa durum Bakanlığa intikal ettirilir. Bakanlığın verdiği karar kesindir.

Ücret Tahsili

Madde12- Barınma ücreti, barınak işletmecisine geminin barındığı süreye bağlı olarak günlük veya haftalık ödenir. Su ürünleri kooperatif veya birlik üyesi olmayan gerçek ve tüzel kişilere ait gemilerin barınakta bir haftadan fazla barınma durumları söz konusu ise barınak ücretinin % 50’si peşin olarak alınır.

Bakanlık kontrol ve araştırma gemileri, sahil güvenlik gemileri, sahil sıhhiye gemileri gibi kontrol ve sağlık hizmetleri yürüten kamu kurum ve kuruluşlarına ait gemilerden barınma ücreti alınmaz.