Geri Git   RASTGELSİN AMATÖR BALIKÇILIK FORUMLARI > BALIK TÜRLERİ > Deniz Balıkları

Deniz Balıkları Türkiye denizlerinde yaşayan balık türleri hakkında bilgilerin toplandığı bölüm.




 
 
Konu Araçları Görünüm Modları
Eski 15-07-2009, 21:26   #1
MAVİ FENER
Kaptan
 
MAVİ FENER kullanıcısının avatarı
 
Üyelik Tarihi: 13.06.09
Yaş: 74
Mesaj Sayısı: 2.415
Exclamation Mersin Balıklarının Yayılış Ve Sınıflandırılması

Mersin Balıklarının Yayılışı ve Sınıflandırılması:

[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....] [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]


Mersin balıkları Kuzey yarını kürede mutedil ve nispeten serin denizlerin 150 metreye kadarki sahillerinde ve bu denizlere bağlı iç sularda yaşayan ekonomik balıklardır. Bu balıkların Asya, Avrupa ve Amerika'da 26 türü olduğu belirtilmektedir. Bu türlerden birkaçının türler arası melezler olma ihtimali üzerinde de durulmaktadır. Nitekim doğa koşullarında bazı türler arasında melez döller meydana gelebilmekte ve oldukça değişik Özellik göstermektedirler.
Kıkırdak iskeletli (Chondrostei) takımına giren Mersin balıkları Acipenseridae familyasına mensupturlar. Acipenseridae familyası Acipenser ve Scaphirhynchi olmak üzere iki alt familyaya ayrılmakta ve Scaphirhynchi'nin Kuzey, Amerika ve Aral denizinde bulunduğu belirtilmektedir. KOHNESH AHRÎ ve TAKAMİ (1974);PONAPARTE (1985)'e atfen yaptıkları sınıflamada, Acipenseridesleri Acipenseridae ve Scaphirhynchines olmak üzere iki familyaya ayırmaktadırlar. Aynı araştırıcılar Scaphirhynchdae familyasının Scaphirhynchus ve Pseudoscaphirhynchus olmak üzere iki genustan oluştuğunu bildirmektedirler. Bu iki genusa ait olarak verilen beş tür, SLASTENENKO (1955-1956)'nin belirttiği gibi, Sadece Kuzey Amerika ve Aral denizinde bulunmaktadır. Bu nedenle, aşağıdaki

sınıflandırmada bunlar gösterilmemiştir.

Mersin balıklarının taksonomik sınıflandırması şöyledir;
Sınıf .......... Pisces .............. Balıklar

Al sınıf ....... Teleostomi .......... Tükel ağızlılar

Takım .......... Chondrostei ......... Kıkırdak iakeletliler

Grup ........... Acipenseriformes ....

Familya ........ Acipenseridae ....... Mersingiller

Cins ........... Huso ................ Büyük mersin balıkları

Türler ......... 1-Huso huso ......... Mersin morinası (Büyük mersin balıkları)

2-Huso dauricus

Cins ........... Acipenser ........... Mersin balıkları

Türler ......... 1-A, sturio ......... Alman mersin balığı (Kolan balığı)

2-A, ruthenus ....... Çoka balığı

3-A. nudiventris .... Şip balığı

4-A. güldenstaedtl .. Rus mersini (Karaca balığı)

5-A. stellatus ...... Mersin balığı

6-A. naccari ........ Adriyatik mersini

7-A. achrenkcki

8-A. sinonsis

9-A. dahryanus

10-A. kikuchii

11-A. multiscutatus

12-A. brovirostris

13-A. rubicundis

14-A. medirostcia

15-A. transmontanus

Bu türler içerisinde 17 tanesi Rusya'da çok iyi bilinmekte ve 6 tanesi de Türkiye sularında yaşamaktadır. Doğu Karadeniz'de Yeşilırmak, Kızılırmak ve batıda Sakarya nehri mansaplarında çoğunluk avlanmaktadırlar. Buna rağmen az da olsa diğer su kaynaklarına girmektedirler.



Mersin Balıklarının Genel Biyolojik Özellikleri

Mersin balıkları anodrom balıklar grubundandır. Az tuzlu denizler, tuzlu okyanus sularından milli nehirlere, serin göllere ve ırmaklara kadar, çok değişik su koşullarına girebilmekte ve adapte olabilmektedirler.
Mersin balıklarında vücut köpek balığına benzemektedir. Kuyruk yüzgecinin üst lopu uzamıştır. Yani heteroserk kuyruk tipi vardır. Yüzgeçler kıkırdak ışınlarla desteklenmiştir. Genellikle sırt tarafları koyu esmer, boz veya siyaha yakın olup, yan tarafları biraz daha açık renktedir. Karın tarafları ise beyaz ve yer yer gümüş parlaklığı gösterir. Burun uzamış, ağız yuvarlak, dişsiz, aşağı bakışlı ve bir nevi hortum seklindedir. Ağız Önünde ve burun uzantısının altında, enine bir çizgi üzerinde aşağıya sarkık dört adet bıyık bulunur. Bıyıklar bazı türlerde düz, yuvarlak, bazı türlerde üzerlerinde küçük püsküller (ince kıllar) taşırlar. Gerek bu özellikleri, gerekse bıyıkların yönleri türlerin ayırımında bir kriterdir. Baş kemiksi bir deriyle zırh şeklinde kaplanmıştır. Kuyruk yüzgecinin üst parçası uzamıştır. Sırtta bir, yanlarda birer ve karında iki sıra olmak üzere beş sıra kemik plakaları bulunur (Şekil-1). Yüzgeçler kıkırdak ısınlarla desteklenmektedirler.

Mersin balıkları hayatlarının büyük bir kısmım denizlerde geçirirler. Denizde cinsi olgunluğa eren mersin balıkları, kışı genellikle denizin az derinlikteki sahillerinde geçirdikten sonra, ilkbahar başlarında Şubat-Mart aylarından itibaren nehirlere girerek, eylüle kadar yumurtlamak üzere kaynaklara doğru ilerlerler. Nehirlere erken girenler mayıs ayı içerisinde yumurta bırakarak tekrar denize dönerler. Geç olarak, yani Haziran-Temmuz aylarından itibaren nehirlere girenler ise o yıl yumurtlamayıp, gelecek yılın ilkbaharında yumurtlarlar.

Yumurtlama nehirlerin 2-10 m derinliklerinde, hızlı akıntılı, tabanı çakıllı olan yerlerde, 12-17°C’de olur. Türler göre çapı 2-4 mm, rengi koyu-griden siyaha kadar değişen, yapışkan bu yumurtalar tabandaki çakıl ve taşlara tutunurlar. Su sıcaklığı ve türlere göre değişmek üzere, 3-10 gün içerisinde (yaklaşık 90 gün derece), 9 mm boyundaki larvalar çıkarlar. Bu larvalar ilk bakışta kurbağa larvalarım andırırlar. Su sıcaklığına bağlı olarak, 5-16 günde keseleri absorbe edilen yavrular zooplanktonlarla beslenmeye başlarlar. Daha sonra sinek larvaları, kurtlar ve yumuşakçalarla beslenirler. Haziran sonu Temmuz ortalarında 10-15 cm boya ulaşırlar. Bu, devreden itibaren denize göç etmeye başlarlar. Bazıları en çok 2 yıl kadar tatlı sularda kaldıktan sonra denize göç ederler. Denizlerde hızlı şekilde büyüyen bu balıklar cinsi olgunluğa kadar denizde kalırlar. Bu süre türlere göre değişmektedir. Örneğin; A. sturio L. de erkekler 7-9 yaşında ve 110-150 cm boy; dişiler 8-14 yaşında ve 120-180 cm boyda bu olgunluğa erişirler. Buna rağmen denizlere gitmeyen, akarsu ve göllerde yaşayan, çok az miktarı denizlerin az tuzlu bölgelerine inebilen ve tatlı su mersini olarak bilinen mersin türü de mevcuttur (örneğin; A. ruthenus L. gibi).

Mersin balıkları uzun ömürlü balıklardır. Ortalama olarak 30-40 yaş, bazı kaynaklara göre 100 yasına kadar yaşamaktadır. Ancak mersin türlerinin bir çoğu her yıl yumurta vermemektedir. Ayrıca bu uzun ömür boyunca sürekli döl verip vermedikleri de bilinmemektedir.

Mersin balıkları ekonomik balıklar içerisinde en büyük balıklardır. Bazı türlerde uzunluk 4 m ye ve ağırlık 1.0-1.5 tona kadar yükselmektedir.

Mersin balıklarının beslenmelerinde sinek larvaları, kurtlar, çeşitli yumuşakçalar ve kabuklular ağırlık kazanırlar. Bu yiyecekleri genellikle uzun burnu ile yumuşak tabanları karıştırarak ortaya çıkarır ve hortum şeklindeki ağzı ile emer şekilde almaktadır. Büyük mersin balıkları bu yiyeceklere ilaveten bazı balık çeşitlerin! de yemektedirler. Burada hamsi ve ringa balıkları, ön sırada gelmektedir.

Karadeniz ve Hazar'da yıllık üretimi 15-16 bin ton civarında olan mersin balıklarının genellikle yumurtlama sezonunda yakalanmaları, çok yüksek fiyatlarla pazar bulması, akarsuların giderek kirlenmesi, akarsular üzerinde baraj ve bentlerin yapılması ve uygun balık geçit yollarının bırakılmaması bunların neslini giderek azaltmaktadır.


Türkiye Sularında Bulunan Mersin Türleri ve özellikleri

Dünyada 26 türü olduğu belirtilen mersin balıklarının Türkiye sularında sadece 6 türü yaşamaktadır. Bunlar:
1. Huso huso ................ Mersin morinası

2. A. sturio ................ Kolan balığı

3. A. ruthenus .............. Çoka balığı

4. A. nudiventris ........... Sip balığı

5. A. güldenstaedtii ........ Karaca balık

6. A. steliatus ............. Mersin balığı



Mersin Morinası:


"Büyük mersin balığı" olarak da isimlendirilen mersin morinası (Huso hosu, LINNAEUS 1758) Acipenseridae familyasına mensup olup, bu familyanın Huso cinsindendir. Karadeniz'de bulunan ve Türkiye deniz balıkları içinde en büyük balığı oluşturan mersin morinası 3-4 metre boy ve 1300-1600 kg ağırlığa kadar ulaşmaktadır.
Sırtı siyah, yanlar daha açık ve karın beyaz renktedir. Sırtta 11-14, yanlarda 41-52, karında 9-11 plaka bulunur. Ağız büyük yarımay şeklinde, alt dudak oyuntulu, burun oldukça kısa ve küttür. Bıyıklar yassı ve yaprak şeklinde çıkıntılıdır.

Erkekler 12-14 yaşında, dişiler ise l6-l8 yaşında cinsi olgunluğa ererler. Nisan-mayıs arasında akarsuların çakıl ve kum zeminli, 2-10 m su derinliği olan hızlı su akıntılı yerlerinde, 12-13 0C de yumurtlarlar. Yumurta çapı 3.5-4.0 mm olup, yumurta sayısı 550.000-1.400.000 arasında değişir. Larvalar 7 -10 gün içinde çıkarlar. Her yıl yumurtlama olmaz. Mersin morinası Karadeniz, Azak, Hazar, Adriyatik denizleri ile bunlara bağlı nehirlerde yaşar. Ringa, kaya ve hamsi balıkları, kabuklu su canlıları, yumuşakçalar ve çeşitli benthos canlılarıyla beslenir. Anadrom bir balık çeşididir.



Kolan Balığı:

Diğer bir adı "Alman Mersini" olan Kolan Balığı (Acipenser sturio LINNAEUS 1758) Acipenceridae familyasının Acipenser cinsine mensup olup, yurdumuzda ekseriya Karadeniz sahili olmak üzere, nadiren Marmara ve Ege sahillerinde de rastlanır. Çok lezzetli eti olan bu balığın azami uzunluğu 5-6 metreye ve ağırlığı 400 kg a kadar ulaşır ise de, yakalananların çoğunda boy 2-3 metre, ağırlık ise 35-50 kg civarında bulunmaktadır.
Sırt gri yeşil veya kahverengi gri, yanlar biraz daha açık renkte, karın sarımsı veya beyazdır. Sırtta 9-15, yanlarda 26-33 ve karında 9-13 arasında sayıları, değişen plakalar bulunur. Alt dudağın ortası oyuklu, burun aşırı uzun, uç kısmı sivri, ön kısmı yuvarlaktır. Bıyıklar pürüzsüz ve düz, ağızdan çok buruna daha yakındırlar. Atlantik Okyanusu, Kuzey ve Doğu denizleri ile bunlara bağlı ara deniz ve akarsularda bulunurlar. Erkekler 7-9, dişiler- 8-14 yaşında cinsi olgunluğa ererler. Nisan-Temmuz arasında nehirlerin çakıllı ve hızlı akıntılı yerlerine yumurta bırakırlar. 3 mm çapında 800.000-2.400.000 arasında yumurta yumurtlarlar. 3-6 günde ve 10 mm uzunluğunda larvalar çıkarlar. 1-2 yıl iç sularda kalan yavrular daha sonra denize giderler. Beslenme sinek larvaları, yengeçler, kıl kurtları, kabuklu yumuşakçalar ve balıklarla olur. Hızlı büyürler.



Çoka Balığı:

Acipenseridae familyasının Acipenser cinsine mensup olar Çoka Balığı (Acipenser ruthenus, lınnaeus 1758) "Cığa Balığı" olarak da isimlendirilmektedir. Eti de çok lezzetli olan ve yumurtalarından en lezzetli havyar yapılan bu balık, azami 1.6 kg ağırlık ve 100 cm boya kadar ulaşmaktadır.
Sırtı gri-kahve renginden beyaza kadar değişir. Karın kirli beyaz renkte ve derisinde sarı kırmızı albinolar vardır. Sırtta 12-16, yanlarda 60-70 ve karında 10-18 plaka vardır. Alt dudağın ortağı oyuklu, burun A. sturio'dan daha uzun, daha yassı daha sivri olup hafif yukarı kıvrılmıştır. Bıyıkları saçaklı (Püsküllü) olup dıştakiler içtekilerden uzaklaşmıştır. Akarsu ve göllerde yaşar. Bir tatlı su formudur. Denizlerin az tuzlu kısımlarında yaşayanları da vardır. Kuzey Rusya'daki akarsular, Hazar denizi, Tuna nehri ve Türkiye'de Marmara bölgesinin Karadeniz sahillerinde bulunur. Erkekler 5-6 yaş ve dişiler 8-9 yalında cinsi olgunluğa ererler. Mayıs-Haziran aylarında yumurtlarlar. 3 mm çapında 100.000-150.000 arasında yumurta bırakırlar. Hızlı akıntılı ve tabanı çakıllı nehirlerde yumurtlarlar. 10-12°C de 7-10 günde larvalar çıkarlar. Sinek larvaları, böcek larvaları, salyangozlar, kurtlar, küçük yengeçler, küçük balıklarla beslenirler.

3. Şip Balığı

Acipenseridae familyasının Acipenser cinsine mensup olan Şip Balığı (Acipenser nudiventris, LOVENTZKY 1828) Türkiye'de Karadeniz'de bulunan bir balıktır. Azami ağırlığı 130 kg, azami boyu 200 cm ye ulaşan bu balığın, yakalananlarda ağırlık ekseriya 70-80 kg, boy ise 100-150 cm civarındadır.

Sırtı siyah, yanlar daha açık ve karın beyaz renktedir. Sırtında 11-17 yanlarda 56-66 ve karında 10-16 arasında sayıları değişen plakalar mevcuttur. Alt dudağının ortası biraz oyukludur. Küçüklerde sivrileşmiş yaşlılarda biraz; daha kütleşmiş burun vardır. Bıyıkları saçaklıdır. Karadeniz, Azak, Hazar ve Aral denizleri ile bunlara bağlı nehirlerde bulunur. Türkiye'de Marmara bölgesinin Karadeniz sahillerinde ve bu sahile akan nehirlerde mevcuttur. Erkekler 7-10 yaş ve dişiler 9-15 yaşında cinsi olgunluğa ererler. Nisan ayında hızlı akan tabanı çakıllı nehirlerde yumurtlarlar. 250.000-1.000.000 arasında çapı 2 mm olan yumurtalar verirler. 10-15°C'lerde bir haftada larvalar çıkarlar. Yavrular bir müddet iç sularda kaldıktan sonra derinlere dönerler. Muhtelif larvalar yanında, yumuşakça, kabuklu canlılar ve balıklarıda yerler ve hızlı gelişirler.



Karaca Balık:


Karaca Balık (Acipenser güldenstaedti, BBandT l833) Acipenseridae familyasının Acipenser cinsine aittir. Karadeniz'de bulunan bu balık azami 80-100 kg ağırlığa ve 2 metrenin üzerindeki boya ulaşmaktadır. Yakalananlarda ekseriya boy 1 metre civarında ve ağırlık 15-30 kg kadar olmaktadır.
Sırtı siyah veya siyahımsı, yanlar biraz daha açık ve karın beyazdır. Alt dudağı biraz oyuk olup, burun kısa ve yuvarlaktır. Bıyıklar kısa ve düz, ağızdan çok buruna daha yakındırlar. Sırtta 10-14 yanlarda 30-43 ve karında 15-16 adet arasında değişen plakalar bulunur. Karadeniz, Azak ve Hazar denizi ile bunlara bağlı nehirlerde bulunur. Türkiye'de tüm Karadeniz'de mevcuttur. Erkekler 8-12 yaşında, dişiler ise 10-16 yaşında cinsi olgunluğa ererler. Mart sonu ila Haziran ortası arasında yumurtlarlar. 35-000-380.000 arasında çapı 2.3 mm olan yumurta verirler. Larvalar 90 gün derecede çıkarlar. Yumurtlama her sene vuku bulmaz. Yumuşakçalar, küçük balıklar, yengeç ve Istakoz nevileri ve diğer organizmalarla beslenirler.



Mersin Balığı:

Mersin Balığı (Acipenser stellatus, PALLAS 1771) Acipenseridae familyasının Acipenser cinsine mensuptur. Azami ağırlığı 40-50 kg ve uzunluğu 2 metrenin üzerine çıkmakta ise de, yakalananlarda ekseriya ağırlık 15-20 kg ve uzunluk 100-130 cm civarındadır.
Sırtı kahve rengi koyu, yanlar biraz daha açık, karın sarımsı beyazdır. Sırtta 11-14, yanlarda 30-3& ve karında 15-16 plaka bulunur. Alt dudak oyuklu, burun çok uzun ince ve yassı olup baş uzunluğunun 6/10'u kadardır. Bıyıklar düz ve kısadır. Karadeniz, Azak ve Hazar denizleri, ile bunlara bağlı nehirlerde bulunur. Türkiye'de tüm Karadeniz ve Marmara'da mevcuttur. Erkekleri 12-15 yaşında, dişileri ise 14-18 yaşında cinsi olgunluğa ererler.

Hızlı akıntılı ve tabanı çakıllı akarsularda, 2-10 m derinliklerde, 15-25°C su sıcaklığında, Nisan-Temmuz arasında yumurta bırakır. Bu sıcaklıkta larvalar 2-3 günde çıkarlar. ıstakoz nevileri, kurtlar, mollüskler, balıklar ve diğer su canlıları ile beslenen bu balıklar çok hızlı gelişirler.[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]
__________________
İyi günler, bol güneşler dilerim.
Üstad Kaptan
Nuri DENİZ
İstanbul - 1949
İTÜ /Kimya ve İşletme Müh.



Bu mesaj en son " 16-07-2009 " tarihinde saat 12:10 itibariyle MAVİ FENER tarafından düzenlenmiştir....
MAVİ FENER Çevrimdışı   Alıntı Yaparak Cevapla
Sponsored Links
 

Sosyal Paylaşım

Konu Araçları
Görünüm Modları

Gönderme Kuralları
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is Açık
SimgelerAçık
[IMG] kodu Açık
HTML kodu Kapalı

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıtlar Son Mesaj
Mersin walras Deneyimler-Anılar ,Avlak Bölgeleri-Haritalar 2 18-05-2009 22:53
19/12/2008 mersin raporu ***** Wetblue DENİZ AVI (TEKNEDEN) 4 19-12-2008 23:59
09/09/2008 mersin raporu Wetblue DENİZ AVI (TEKNEDEN) 7 18-09-2008 13:12
Çamuratlar Balıklarının İlginç Yaşamları rüzgar2 TARTIŞMA, SOHBET ve HABERLER 2 29-12-2005 02:27


Saat 02:05.