"Mavi Ormanın Son Kralı" 1. Bölüm

[Baba Yalçın]

"Mavi Ormanın Son Kralı" 1. Bölüm

Arkadaşlara yazı hakkında bilgi: TÜDAV'IN düzenlediği Lüfer balığının korunması ve avcılığının sürdürülebilir olarak yeniden düzenlenmesi toplantısı hakkında tarafıma 2-4-2010 Cuma günü bilgilendirilme yapılmış olup bu konuda 10 dakikalık konuşma yapmam, yazı metnininde 4 sayfayı geçmemesi istendi. Ve toplantı sonrasında basılacak kitaba konması içinde, o yazı metnine isim bulup kendilerine bildirmem istendi. Metin yazımı "Times New Roman", başlık için yazı tipi boyutu 12, metinin kendisi için ise 10 olmalıdır. Ayın 10' na kadar tüm bilgileri bize göndermeniz gerekmektedir. Toplantı tarihi; 12-4-2010.

Bu da yorumum hakkında bilgi: Balıkçı adam hayatında hiç bilgisayarı eline almamış. Kızım ne diyorsun, ne romanı falan. Hadi buyur burdan yak. 50 yıllık sorunu, 8 günde, 4 sayfaya sığdır. Bilgisayarı hayatımda elime almamışım. Ne yaptım önce yazıyı kağıda yazdım, arşivime dalıp fotoları aradım, sonra kızım ve damadıma yakın markaj, yazıları ve fotoları aktardık onlarada, önce böbrek taşlarını düşürttürdüm, sonrada kızamık çıkarttırdım, sonucuda ilk yazıldığı tarihle buraya aktarmış oluyorum. Bu yazı sayesinde böylece bilgisayarla tanıştık ve yazmayı ölmeyecek kadar öğrendik. Başımıza gelen bazı durumlar yeri geldikçe anlatırım. Ve şimdi aranızdayım.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.05.2010, 06:59

1.Bölüm


"MAVİ ORMANIN, SON KRALI"

Nasıl ormanlarımız yeşilse, tüm yeşilliğin gizeminde binlerce canlı barındırıyorsa, denize daldığınızdada, Mavi Ormanla, tanıştınız demektir. Bir zamanlar denizlerimizin şövalyesi vardı. Kılıç balıklarımız havyar zamanı su üstünde güneş banyosu yaparken büyük küçük demeden yedi sülalesini şişe geçirdiler. Yıllarca önce onları hallettik (Hatta Türk filimlerine konu bile yaptılar). Sonra sıra geldi (Boğazlarda Torik ve Kofana’nın önünü kesip yatak yapmasını sağlayan) denizin çobanlarına, çelik mavisi sırtı, altın sarısı yaldızlı, FB’li eşsiz güzel esnafın Vilmaaa diye çağırdığı (deniz kızı eftelyası) Orkinos’larına, Silivri, Tekirdağ, Marmara Adası, Asmalı Burnu arası, Doping-Soares, "Orkinosların aşk üçgeninde” İstanbul adalarını pas geçiyorum. Uzakdoğulu kamikazelerin sebep olduğu, soykırıma uğrayacaklarını nereden bilsinler! 1984’den 5 ay, 1985’den 5 ay = 10 ayda, 100 kg.- 1 ton arası en az 30.000 Orkinos, ihracat, döviz muhabbetiyle topluca katledildi. Ufakları bu sayıya dahil değil. Mayıs 2002 Saroz Körfezi’nde, bir o kadar, yeter mi, yetmez. Sıra geldi Akdeniz’in 4.Orkinos üreme bölgesine (Alanya’nın 40 mil açığı Kıbrıs arası) 2003 yılı, ICCAT kotası 2300 ton, havyar zamanı avlanan 7100 ton Orkinos (100 kg.lık balık olsa gitti 71.000 Orkinos) diğer seneleri pas geçiyorum. 71.000 İstavrit’i sayın desem? Havyar zamanı Orkinos soykırımı! Orasıda bitince sıra geldi Libya’ya o da yetmez, ancak teneşir paklar. Bunuda bitirelim. Lezzetli, ekonomik, karekteristik, nostaljik Uskumru’yu unutmamı beklemiyordunuz herhalde. 1965 yılında Uskumru’nun uğradığı lamba ile balık soykırımını nasıl unuturuz. Yumurtası kapıya gelen ve folluk arayan tavuk gibi yumurta devresi yaklaşınca, Uskumru’lar Karadeniz Boğazı giriş ağzına yönelirler ve şamandıralar bölgesinde toplanırlar. İlk avı burada veren ve Ocak ayından itibaren Boğazdan giren Uskumru’lar, merkezi Kınalı Ada çamuru olmak üzere Marmara’ya yayılırlar. Mart sonu Nisan başında Kınalı Ada çamurlu sahasına toplanan Uskumru’lar mavrikaya dönüşür (yanağına siyahlık düşer). Yumurtasını döker , 320.000 yumurta bırakır, 8 de biri balık olur, sadece ekolojik faktörle ve çiroz olarak dönüş yoluna düşerek, (Anavaçya) Karadeniz’e çıkar. Binlerce yıldır Marmara’yı yuva edinen ve Kınalı Ada, Karadeniz yolunu belleyen Uskumru’lar gırgırların zamansız ve ışıkla avlanmaları sonucu (1965) anavatanlarını terk etmişlerdir. Bugün Yunanlı balıkçıların bol bol avladıkları Uskumru’ların dedelerinin nüfus cüzdanları Kınalı Ada çamuruna kayıtlıdır. O tarihte tam yumurta dökme sırasında Kınalı çamurunda gırgır hücumuna uğrayan Uskumru’lar, ışık vurulmak suretiyle yumurta bile dökemeden Tekirdağ önlerine sürülmüş. Oradada ışığı yemiş Avşa Adası güneyine (İncele Burun bölgesi) oradan Çanakkale Boğazı’ndan dışarı sürülmüştür. Gırgırların bu tutumları yüzünden en lezzetli ve ekonomik değerdeki balığımız komşumuz Yunanlılara peşkeş çekilmiştir. Üzülecek taraf şudur ki bu hadisede hiç bir ilgilinin kılı bile kıpırdamamıştır. Fikir Sahibi Damaklar Topluluğu isim süper. Rahmetli anacığımın yaptığı (iç pilavlı, midyeli Uskumru Dolması. Yok böyle bir lezzet). Ya şimdi! Hiç biri yok. Uskumru, Kolyoz soykırımıda tamam. Şimdi Hislon marka kol saati, 2-3-4 kuşak balıkçıyım diye övünen yasağı uzatmaya çalışanların marifetleri böyle. Aç gözlülük ve balık soykırımında Oscar verseler sırayı kimseye kaptırmazlar. Nice deniz aşığı esnafın hayellerini, sadece sizin değil, gelecek nesillerin damaklarının tadını bile çaldılar. 1984 Kasım ortası, Kumkapı ve Boğaziçi Köprüsü arasında 3 günde (sular kırılınca 1.5 milyon Lüfer, Kofana, 15.000 çift Torik) yok edildi. 2002 yılında Çanakkale Boğazı’nda 320.000 Lüfer’in kafasına geçirdiler. 2002 Eylül’de Yassı Ada, Sivri Ada’da Torik combalak atlıyor (sular var) hava kalınca sular kırılınca gırgır hücumu yarım saatte işi bitirdiler. Balık nasıl yatak yapsın. 2004 Ocak ayında Marmara’nın derin sularına yatmış 33.000 Torik, 15 günlük sürede 3 seferde bir kişi (Torik yasağını kaldırtarak) malı götürdü. Onlar birbirini bilir. Gene 2000’li yıllarda yasak zamanda bir Orkinos gırgırı Marmara’da 60.000 Torik alıyor (Havyar zamanı) bunu buzhanede saklıyor, sonra sezonda piyasaya sürüyor. 2003 Mayıs-Haziran’ında Boğaz’daki dalyanda en az 10.000 çift Torik almışlar. Ne zaman? Havyar zamanı (Poyrazlı’lar ve Salacak’lılar biliyor). Mahalle arasında el arabalarında 15 TL’den satılmış.13 Ekim 2009 lodos havada İğne Ada tarafları 5 kulaçta, 1 molada 140.000 Lüfer, hemen yanı başı 30.000 Lüfer, onun yanıda 1000 Lüfer.Yani, 3 gırgır 3 molada 171.000 Lüfer.Esnaf da burda otobüs bekler.2-3 Kasım 2005 Salı-Çarşamba gibi gırgırın biri İğneada’dan bayram için gelirken Kilyos Karaburun açıkları 85.000 çift Palamut’a (170.000) geçiriyor. Paso kayık yüklüyor. Balığın %40’ını alıyor. (68.000) Palamut’u alıyor. Bu arada hangi nedenle bilmiyorum % 60’ı ezilip ağda telef oluyor, yüzdeye göre 102.000 Palamut çöpe, denize geri dökülüyor. Kısa bir zaman sonra başka bir takım, orada balığa mola ediyor. Tabi ordaki balıkların bazıları ağa takılınca, Palamut o kadar çok yemişki çatlayıp ölmüşler diyor. Başka bir reis ‘denizde o kadar çok Palamut var ki Hamsi’yi bitirdik denizde yem kalmadı, açlıktan ölmüşler’ diyor. Halbuki meslektaşı döktü. İzmir’den Ankara’ya toplantıya gelmiş, gırgır reisi Palamut’un kuyruğuna çarşafı yırtıp bağlamış, denize salmış (nereleri dolaştığını, göçünü öğrenecekmiş) v.s. Başka biri, her Palamut, Torik, her Çinakop, Lüfer, her Lüfer, Kofana olmaz diyen, karpuz çatlatan reislerimiz var. Yok yok! Lüfer’e geçmeden niye Kılıç, Orkinos, Uskumru, Torik balığına deyindim! Lüfer soyunu korumak için Lüfer’i yiyeni de Lüferi’n yediğini de kollayacaksın. “Yüce yaratan, kural, nizam, dengeyi kurmuş” İnsanoğluna da tüm bunları gözetsin diye akıl vermiş, tümünü yok etsin diye değil! “Ekolojik dengede, bir noktada kırılma olursa tamamı etkilenir”. "Geçmiş geleceğe, suyun suya benzemesi kadar benzer". Son 23 yılın günlük gözlemi var. Daha öncesi parçalı. Saymakla bitmez.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Arkadaşlarımızı unutmadık, arkadaşlarımıza saygı babında...,,,,
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.05.2010, 08:06
Çok teşekkür ederim. Tüm hislere tercüman oluyor. Ellerinize sağlık.
Kulek Reis
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.05.2010, 12:30

Baba Yalçın, Yazılarından ve verdiğin mücadelenden dolayı teşekkür ederim. Paylaşımınada teşekkürler.

Burhan Reis
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17.05.2010, 17:18
Haklısın yazdıklarına aynen katılıyorum. Paylaşım için teşekkürler.
Nuri Deniz
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18.05.2010, 05:04
Paylaşım için teşekkürler.
Sandal
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
"MAVİ ORMANIN SON KRALI" 1.BÖLÜM SONU