Derin dalışta teknik & güvenlik...

[Onur GÜNER]

Derin dalış belli kurallar göre bir kalıba alınamayacak kadar detaylı bir konu. Bir çok yerde bu tip yazılara ulaşılabilir fakat her avcının kendine göre bir tarzı, benimsediği malzeme yelpazesi ve vücut özellikleri göz önüne alındığı zaman kendi derin dalış tekniğimizi kişisel olarak geliştirmemiz gerektiğini düşünüyorum. İlk önce derin dalış nedir? Kalıplaşmış kuralların dışına çıkıp hangi dönemlerde ve meralarda iş yapar kısaca göz atalım...

Derin dalış diye tabir ettiğimiz dalış biçiminin bana göre alt sınırı 15 m üst sınırı ise 30 m dir. Mutlak olarak daha derine inenler olucaktır ama bu benim gözlemlediğim ve Türkiye standartlarında yapılan dalışlar baz alınarak verilmiş rakamlardır. Bu verilen rakamlar arasında yapılan avlar birçok kişi gibi benim gözümde de derin dlış olarak dğerlidir.

Bu yazıda işin fizyolojik özelliklerinden çok nasıl pisikolojik etkenlere dayanağını göreceğiz. İlk önce derin dalışın gerekliliği üzerinde duralım. İnsanoğlu varoluşndan beri limitlerin üzerine çıkma, daha ileriye gitme ve bilinmeyene ulaşmak gibi bir fıtratla yaratılmıştır. Bunu hayatı pahasına dahi ödesede bu özelliği genlerden genlere aktarılarak sonsuza değin varolacaktır. Bilinmeyene duyulan özlem, biraz rekabet güdüsü insanı daha da derine yönlenmesine sebep oldu. Fakat burada işin dalıştan ayırıp sualtı avcılığında derin dalış boyutuna geliyoruz.

Tür ve çeşitlilik bakımından sualtı her derinliği ve her alanı ile başlıca bir yaşam alanıdır. Farklı derinliklerde farkılı farklı yaşam biçimleri ile dolu bir cennet. Peki bizi derine yönelten nedir?

Aşırı balıkçılık, kıyıların ve kumulların kirletilmesi, sığ sularda yoğun olarak yapılan suüstü ve sualtı sporları, balıkları uzunca bir zaman dilimine yayılan bir şekilde ve sistemli olarak biraz daha derine yuvalamaya itmiştir. Bütün balıklar artık derinde diye bir savımız olamaz ama biraz daha rahat yüzü görmek isteyen bir çok tür artık derinde yaşamı tercih etmiş durumda.

Derin dalmayı bir avcılık biçimi olarak görmemenizi tavsiye ediyorum. Bu daha öncede birçok yerde belirttiğim üzere bir hissiyat olayı bir başkaldırış belki. Renklerin soluklaştığı, canlıların sizi daha kolay aralarına kabul ettiği ve belkide kendinizi denizin bir parçası olarak gördüğümüz ender yerlerden biri olarak görmeniz gerekli. Mavinin göbeğine, lacivertin mora morun griye döndüğü o yer birçok avcının hayalini süsler ama bunun her an kötü bir de bedeli olabilir dikkat !!!

TEKNİK

İlk önce şurada anlaşalım. Bu spora başladınız, malzememizde var son model. Henüz 50 dalış dahi yapmamışız ve şartlarda uygun değil (ileride bu konudan daha dataylı bahsedeceğiz) haydi derin suya büyük balık vurmaya! Yapılabilecek en büyük hata. Kesinlikle şakası yok. Tehlikeli olur...

İlk önce kendinizi dinleyin. Buna hazırmıyım? Derin dalışa hazırlık süreci uzun süren deneyimlere ve bu ornda geçen dalış ve v tecrübelerine dayana bir süreçtir. Bu doğru yer ve şartlarda yavaş yavaş arttrılan derinlik prensibi ile takriben 100 150 dalıştan sonra gerçekleşecek bir durum. Rakamlar belki biraz abartı gelebilir ama bu bizim güvenliğimizi herşeyde önce hayatımızı garanti altına alıcaktır.

Satıhtan başlayalım. ALTIN KURAL: YANINIZDA EN AZ SİZİN TECRÜBENİZDE VEYA DAHA İYİ DURUMDA İLK YARDIM BİLEN BİR AVCI DAHA BULUNMALIDIR. bunu sağladık varsayıyorum. Bu çok önemli. Satıhta uzun süre derin ama sık olamayn bir tempo ile soluklanmanız düzensiz atan kalp ritmin azaltacak ve normal bir seyre koyacaktır. Buda iki dalış arası yaklaşık 5 dakika olmalıdır. Aceleye gerek yok. Nede olsa altınızı çoğu zaman göremiyeceksiniz. Bu soluklanmanın mütakibinde derin alabildiğiniz kadar derin bir nefes alıp dalışa geçiyoruz ve.....

MALZEME

Her insanın benimsediği kullanımından zevk duyduğu ve kendini rahat hissttiği mazlemeler vardır. Bunun dışına çıkmak istemeyen birçok avcı arkadaşım vardır. Fakat konu derin dalış gibi önemli bir noktada fedakarlık yapanız sizin faydanıza olacaktır. Burda klişeleşmis sözlere fazla değinmek istemiyorum, yok smoth elbise olmazsa olmaz yok karbon paletsiz derin dlınmaz vesire. Elbette dalınır diyede bir kural olmadığı gibi farklı ürünlerle farklı kombinasyonlar gerçekleşebilir.

Genel hatları düşünürsek tepki süresi kısa bir palet bu kompozit olabilir veya plastik fakat sert palalı bir palette olabilir. İşimizi görecektir. Fakat burda kişinin vücut kütlesini de düşünmemiz gerekli. Kompozit paletler her avcı için sağlam ve verimli paletlerdir. Elbise olarak smoth tavsiye ediliyor. Ben jarse ve smoth elbise kullanan biri olarak farkın sadece %5 - 10 civarında olduğuna inanıyorum ki buda birkaç m farkettirir.
Derin dalışta elbisenin önemi değil paletin önemi daha büyüktür. Küçük hacimli bir maske faydalı olacaktır. Çünkü inilen derinlikle doğru orantılı olarak küçülen hava hacmi yüzünüze baskı yapıcak ve zaten az kalmış havamızın büyük bölümünü maske için harcamamıza yol açıcaktır.

Malzeme tamam dalışa geçtik. Uzunca bir süre satıhta dinlendik ve inişe geçiyoruz. En önemli konuya geldik işte. Ağırlık hesabı ! Belki bir çok avcının öenmsemediği bu konu hayatidir ve derin suda bizim rahatlığımız için çok önemlidir. Normalde bir avcı sığ suda veya 10 15 m arası sularda avlanırken bunn ne kadar önemli olduğunu kavrayamaz ama derin suda bunun geç kavranması geri dönüşü olmayan yerlere gidebilir. Ağırlığı şöyle özetleyelim. Ortalama dalış derinliğimiz 25 m diyelim. Satıhta adeta bir şamandır gibi olmalıyız. Kesinlikle pozitif bir yüzerliğe sahip olmamız hayati bir nokta. Palet basmaya başladığımızda ilk başlarda sert bir kaç darbe yapmalıyız ki pozitif yüzerliğimiz kısa sürede nötr ve sonrası negatif olsun. 25 m ye iniyoruz dedik. İlk 12 13 m pozitif olmamız gerekli. Yani ilk 6 7 palet darbemizden sonra nötr olmamız ve süzülüşe geçmemiz gerekiyor ki bu da 16 18 m lerde olucak. Özetlemek gerekirse 15 m den sonra küçük palet drbeleri ile negatif yüzerliğe ulaşıyoruz. Adeta uçuyoruz. İşin en keyifli ve basıncın bütün damarlarınızda hissedildiği an. Bu aşamadan sonra en küçük hareketten ve kaslara binen en üçük ağırlıktan kaçınıyoruz. Çünkü zaten basınç ile azalan havanın her mililitresine ihtiyacımız var. Bu süzülme esnasında dipler dahada bir net ayağınızın altına serilecektir. Yatacağınız yeri ya da gideceğiniz taşı bu aşamada seçmeniz zamandan tasarruf sağlayacağı gibi yukarından bu yerin kesinliğinive av yapılabilirliğini daha net kestirmenini sağlar.

Yerimiz aldık. Artık ne gelirse bahtımıza diyip bekliyoruz. Fakat ilginç bir şekilde rahatlama oluştu bünyede! Sanki o kadar suyu ben inmedim. Üzerimde milyarlarca ton su ama ben sanki beş dakika daha burda durabilirim!!! İşte tehlike arkadaşım !!! İşte sonun başlangıcı. Hipervntilasyon dahi yapmadan dalsakki kesinlikle öenermiyoruz. Bunu yaşamak kaçınılmazdır. Bu rahatlama sadece vücudun sizi kandırmasıdır. Kişi gelişen tecrübesine oranla aşağıda kalacağı süreyi çok iyi bilmelidir ki buda zamanla oluşur. Yukarıda çıkmanız gereken onlarca metre var! Pusuladığımız nokta ve blık cinsine göre zıpkınımızda en az 60 m ip olmalı. Atış sonrası balık ölse dahi makara açıp yukarı çıkmak dinlendikten sonra balığ almak en mantıklı harekettir. Bu olup biten her an yukarıdaki avcı tarafından zaman zaman yarım kuleler yapılarak izlenmeli ve işlerin yolunda gidip gitmediği kontrol edilmelidir.

ŞARTLAR

Bununda şartı olur mu demeyin! Elbette var hemde çok önemli.

* Akıntılı sularda derin dalış yapmak için çılgın olma gerekir. İnilecek 25 m size 40 gibi gelir ve büyük riske girersiniz.

* Soğuk sular derin dalış için uygn değildir. Çabuk üşür ve apnea sürenizi azaltırsınız. Riskli

* Bulanık sular derin dalış için uygun değildir. Altınızı net bir şekilde görmek sizi pisikolojik olarak hazırlar

* Dalgalı havalar derin dalış için uygun değildir. Satıhta dinlenme önemli dedik. Burda rahat olmanız ve konsantre olmaın için durgun bir su avantaj sağlar.

* Hasta veya solunum yolunda sıkıntısı olanlar için derin dalış tehlikelidir.

* İçki ve ya akşamdan kalma diye tabir ettiğimiz durumlar son derece risklidir.

TÜRLER

Bu konu tartışmaya açıktır ama kısabir genelleme yapmak yerinde olur. Sinarit , Mercan , Trança , Akya gibi gezici ve avcı balıkların iri bireyleri genel olarak derin sularda yaşamayı tercih ederler. Belli dönemlerde kıyılamak şartı ile büyük ornda derin suyu seven türlerdir.

SONUÇ

Sonuç olarak derin dalış kesinlikle ve kesinlikle tecrübe ile doğru orantılı, fizyolojik ve pisikolojik etkenlerin rol oynadığı bir süreçtir. Aceleye getirilmemesi gereken. Acele edildiğinde kötü sonuçlar doğurabilen bir dalış şekli. Tek dalınmaması gerektiğini her zaman tekrar etmekte zarar görmüyorum.
Çok kefiyli, zevkli, süpriz trofeler açık bu dalış şeklini en iyi şekilde uygulamanızı temenni ederim...

Onur GÜNER