Olta Kamışları / Nasuhi Albulak

[zinebird]

Olta Kamışları
Balık avında kullanılan olta kamışları tek parça, çok parçalı ve teleskobik olarak üç tipe ayrılırlar. Bunlarda kendi aralarında bir çok teknik ve fiziksel özellikleri nedeniyle ayrıca sınıflandırılır.
Bu sınıflandırılma avcı kamışların hareket ( Aksiyon ), buna bağlı olarak da çeker ve atar yeteneğindeki gr./kg. kapasitesine göre yapılır; Bir olta kamışının aksiyon yeteneği o kamışın tam boy uzunluğuna göre eğilmeye başladığı ilk nokta olarak kabul edilir ve güçlerini bu noktadan alırlar. Olta kamışlarındaki çeker değerleri üreticileri tarafından ürün bilgisi içinde verilip avcı kamışın taşıma gücünü belirtir. Olta kamışlarındaki Atar değerlerindeki hesaplamada Luxor metodu ile yapılıp bir olta kamışının taşıma gücünün 1/50 si kadardır. Aksiyon değerleri bazı modellerde, çok yavaş,yavaş, orta, hızlı ve çok hızlı,bazı modellerde de bu değerler gr./kg. cinsinden belirtilerek verilir. Olta kamışlarının test değerlerini hangi kıstasa göre yapılacağı konusunda, olta kamışı kullanan çoğu kişinin bu teknik kavramların eş Türkce kelime anlam karşılıklarını yorumlarken genellikle kafalarını karıştırdığını ve amaca uygun doğru seçim yapamadıklarını çoğu zaman görebiliyoruz. Çok yavaş(az gramlı) ile çok hızlı(ağır gramlı) değerler arasındaki farkı basitce şu şekilde izah edersek sanırım daha kolay anlayabiliriz; Çok hızlı değerin (fast)anlamı, balık geldiği zaman onu hızlı fark etme yeteneğine sahip olmasıdır. Dolayısı ile de çeker değerinin düşük, kolay eğilebilen,ince, hassas türler olup küçük avlar için kullanılırlar. Ve savurma tekniği için tercih edilir. Yavaş(slow-heavy)değerin anlamıda; Tam tersi,büyük avların direnci karşısında yavaş yavaş bükülen ve çeker değeri yüksek ağır kamışlardır. Birde şöyle açıklayalım; Hızlı ( fast ) kamışlar uctan bükülerek açı verirler ve üzerlerine binen kuvvetin yaptığı basınç uç kısımda oluşur, kamışların uç kısımlarıda elcek ( sap ) yerine yakın olan kısımından daha ince olduğu için kuvvet basıncını karşılayan ilk nokta zayıftır. Yavaş veya ağır kamışlar ( Slow-heavy )da kuvvet basıncının etki ettiği bükülme noktası elcek yerine yakın olan kalın kısıma kadar ulaşarak etki alanını ( Aksiyonu )daha geniş bir açıyla karşılar dolayısı ile basınç kuvveti buradaki dayanıklı kalın kısımda gücünü sonlandırarak kuvvetin buraya binmesini sağlar. Ağır av türleri için tercih edilir. Kamışların temel davranış özelliklerine göre aradaki sınıflandırma farkını basitce izah edip örnekledikten sonra; Fiziksel teknik yapıları,av türü,av tekniği,av takımı ve avlanmak için bulunulan ortam ( yer ) şartları göz önüne alınarak avcı doğru bir kamışın seçimi yapılır.

Avcı kamış tipleri:

Tek parça olta kamışları; Adındanda anlaşılacağı üzere tek parça olan kamışlardır. Çoğunlukla ağır avlar için üretilir, çekme kapasiteleri yüksek ve boyları kısadır. Tekneden kullanılır.

Çok parçalı olta kamışları; Bunlar iki veya daha fazla parçalı kamışlar olup, ağır, orta veya hafif ağırlıktaki avlar için kullanılırlar. Savurma tekniğinde mesafe performansı için hafif ve orta ağırlıklı kamışlar tercih edilir. Tekne ve kıyıdan kullanılır. Kıyıdan kullanılanlara en güzel örnek Savurma ( surf ) kamışlarını verebiliriz.

Teleskopik oltakamışları; Diğer kamışların bütün özelliklerini taşıyan modelleri var olmakla birlikte, tek farkı İçiçe geçebilen, taşınması ve kullanımı kolay kamışlar olup her yerde rahatça kullanılabilir.

Olta kamışları; Bambu, fiber, grafit ( fiber carbon ), boron, Kevlar gibi materyallerden imal edilen konik çubuklardır. Satın alırken kullanım talimatlarını dikkatli bir şekilde okumak gerekir. Çeşitli alaşımlardan imal edilen bazı olta kamışları, kapalı, yağmurlu, kötü havalarda vede elektrik taşıyan kabloların yakınında kesinlikle kullanılmamalıdır. Elektriği çekme özelliğinden dolayı tehlike oluşturur.

Olta kamışını oluşturan parçalar:

Kamış Halkaları ( klavuz ); Avcı kamışlarda klavuz çok önemli bir faktördür. Misinanın geçtiği klavuz halka çap büyüklüğü, bunların birbirine ve olta makinasına olan mesafe aralığı vede kalitesi olta kamışı seçiminde önemli bir başka faktördür. Yukarıda bahsettiğimiz avcı kamışları fiziksel teknik yapılarına, av türüne, av tekniğine, av takımına ve avlanmak için bulunulan ortam ( yer ) şartlarına göre klavuzların ( halka veya makaralar ) da seçimi bu bakımdan önemlidir. Kısaca şu örnekleri verebiliriz; Olta makinasına yakın olan bir klavuz halka fırlatma ve çekme performansını düşürdüğü gibi olta ipinede zarar verir. Fazla adetli klavuz, misina için sürtünme katsayısını arttırır, bu problem çok ağır avcı kamışlarda yivli küçük makaralar ( roller )kullanılarak etkisi azaltılmıştır, büyük çaplı halka avcı kamışta savurma anında olta ipinin daha rahat yol almasına olanak tanır, yavaş olan avcı kamışlarda küçük çaplı halka avın kolay hissedilmesine sebeb olur.

Elcek( sap ): Olta Kamışını tuttuğumuz elcek noktaları kamış üstünde yer almakla birlikte, bazen uygulanma tekniğine göre ikiden fazla ve farklı noktalarda yer alabiliyorlar. Bunların avcı kamış üstündeki konumu ve kavrama rahatlığı av performansımızı artırıcı etki gösterir.

Olta makinası yuvaları: Uygulanan av tekniği ve avcı kamışların denge dinamiğine uygun olacak şekilde olta kamışları üstünde makinanın yerleştirildiği yuvalardır.

Rastgele.

Nasuhi Albulak